BUDYNKI PASYWNE I ENERGOOSZCZĘDNE
Pełny bilans energetyczny budynku należy przeprowadzić na etapie projektu budowlanego, ale już w czasie poszukiwania działki i pierwszej rozmowy z architektem należy zdefiniować, jaki standard budynku chcemy osiągnąć.
Szukając działki, warto zwrócić uwagę na naturalne warunki terenu.
BUDYNKI ENERGOOSZCZĘDNE
W polskim prawodawstwie nie ma pojęcia budynku energooszczędnego. Istnieją natomiast klasyfikacje zaproponowane przez środowisko naukowe. Budynek energooszczędny w warunkach polskich to obiekt, dla którego zapotrzebowanie na energię cieplną do ogrzewania i wentylacji jest mniejsze od 60 kWh/m2/rok.
BUDYNKI PASYWNE
Dom pasywny ma bardzo niskie zapotrzebowanie na energię do ogrzewania – (Eu <=15 kWh/m2/rok), a komfort cieplny zapewnia wykorzystanie pasywnych źródeł ciepła (mieszkańcy, urządzenia elektryczne, zyski słoneczne) oraz zmniejszenie strat ciepła przez przenikanie i na wentylację (odzysk ciepła w systemie wentylacji). Dzięki temu budynek nie potrzebuje konwencjonalnych grzejników.
DOMY PASYWNE I DOMY ENERGOOSZCZĘDNE - RÓŻNICE KONSTRUKCYJNE
Poniżej przedstawiono różnice konstrukcyjne domów pasywnych i energooszczędnych oraz ich cechy wspólne.
| Element | Budynki pasywne | Budynki energooszczędne |
| Posadowienie |
na płycie fundamentowej ocieplonej klasyczną izolacją cieplną o grubości 25 do 35 cm połączoną z izolacją ścian fundamentowych o podobnej grubości (około 30 cm izolacji) |
na ławach fundamentowych ocieplonych do granicy przemarzania gruntu izolacją o grubości około 12 cm. |
| Ściany |
duża bezwładność cieplna, zewnętrzne ocieplenie ścian nawet 40 cm grubości (przy zastosowaniu klasycznych materiałów: wełna mineralna, styropian), średni współczynnik przenikania ciepła U dla ścian około 0,10 W/(m2K) |
grubość ocieplenia nieco ponad 20 cm |
| Okna |
dla najlepszego okna U 0,6 W/(m2K), okna działają jak kolektory słoneczne |
U większe niż 0,6 W/(m2K) |
| Cechy wspólne |
technologia wykonania (murowana, drewniana szkieletowa itp.), zwarta bryła budynku, usytuowanie względem stron świata, rozkład pomieszczeń w budynku, duża izolacyjność cieplna przegród zewnętrznych. |
Ciepło do podgrzewania powietrza nawiewanego może pochodzić z systemu podgrzewania c.w.u., gdzie szczytowe obciążenie jest kilkakrotnie wyższe. Źródłem ciepła mogą być również połączone systemy, wykorzystujące kocioł kondensacyjny oraz pompę ciepła wspomagane kolektorami słonecznymi, służące jednocześnie do ogrzewania, wytwarzania c.w.u. oraz wentylacji.
BUDYNKI ZEROENERGETYCZNE
Budynek netto zeroenergetyczny (nZEB) to budynek o bardzo wysokiej efektywności energetycznej zazwyczaj podłączony do systemu elektroenergetycznego. W bilansie energii pierwotnej budynku netto zeroenergetycznego ilość energii (odniesionej do energii pierwotnej) dostarczanej z sieci zewnętrznych równa jest ilości energii (odniesionej do energii pierwotnej) wyeksportowanej do sieci. Roczny bilans energii pierwotnej na poziomie 0 kWh/(m2·a) prowadzi do sytuacji, w której znaczna część energii wyprodukowanej na miejscu będzie dostarczana do zewnętrznej sieci elektroeneregetycznej. Wynika to z charakterystyki budynku netto zeroenergetycznego, w którym produkcja energii odbywa się w odpowiednich warunkach, a gdy one nie występują, wykorzystywana jest energia dostarczana z zewnętrznych sieci.
REDUKCJA STRAT ENERGII
Jeśli przyjmiemy, że zapotrzebowanie na ciepło do ogrzewania i podgrzewania powietrza wentylacyjnego wynosi w obecnie budowanych obiektach 120 kWh/m2/rok, a w budynkach energooszczędnych 60 kWh/m2/rok to mamy dwukrotne oszczędności energii, czyli zapotrzebowanie na ciepło mniejsze o 50% i o tyle mamy też mniejsze koszty zakupu energii. W przypadku budynków pasywnych oszczędności sięgną 88%. Ponadto w budynkach pasywnych istnieje jeszcze wymóg, na zużycie energii pierwotnej do zaspokojenia wszystkich potrzeb energetycznych domu (efektywność energetyczna), które powinno być mniejsze od 120 kWh/m2/rok. Istotne jest wyposażenie budynku w energooszczędne oświetlenie, sprzęt RTV i AGD, napędy wind, pomp i tym podobne urządzenia.
BUDYNKI PASYWNE - KOSZTY BUDOWY
Koszty inwestycyjne budynków pasywnych i zeroenergetycznych są rzeczywiście duże. Można je zredukować. Ważny jest natomiast poziom kosztów eksploatacyjnych, który jest znacznie niższy w stosunku do rozwiązań standardowych. Przy obecnych cenach energii prosty okres zwrotu dodatkowych nakładów na budowę domu pasywnego wynosi ponad 20 lat, czyli przewyższa techniczny czas zużycia większości urządzeń, w które jest wyposażony.
Koszty realizacji domów pasywnych ze względu na wzrastające wymagania UE będą spadały a ceny energii rosły. Istnieją różne mechanizmy wparcia takiego budownictwa, na przykład przez NFOŚiGW.